Verzekeringen: nuttige info 1

23-03-2018 · Q&O

De wind komt uit het Oosten en het Westen….

België is omgeven door net iets grotere paardenlanden als Frankrijk en Duitsland. Er komt dan wel eens wat overgewaaid van daaruit , het Westen en het Oosten dus. Soms vraagt dit wat tijd, véél tijd…vooral dan voor wat betreft de “informatieplicht” in discussies rond behandeling van paarden.

Waarom “informatieplicht” ?

Een fokker beslist zijn 3-jarige hengst te laten castreren. De hengst wordt ter plaatse omgelegd en zonder problemen gecastreerd. Hij gaat vlot terug rechtstaan. De dierenarts vertrekt, doch wordt na een half uur terug dringend opgeroepen. Kort na zijn vertrek puilden stukken rood aangelopen darm uit één van beide castratiewonden. Na spoedverzorging wordt de hengst naar een kliniekfaciliteit overgebracht. Daar blijkt de toestand te erg te zijn, en wordt het dier geëuthanaseerd. Autopsie leert dat de hechtingen perfect aangelegd waren, en ter plaatse bleven. De dierenarts heeft zijn job perfect uitgevoerd, en….wordt toch verantwoordelijk gesteld door de rechter. Hij oordeelt dat de dierenarts te kort kwam in zijn informatieplicht. De eigenaar werd niet geïnformeerd over alle mogelijke operatietechnieken, en de daarmee verbonden risico’s. Hij kon dus niet geïnformeerd beslissen.

Een 18maandse draver wordt gediagnosticeerd met OCD. Gezien de goede reputatie wordt hij aangeboden voor behandeling van OCD-letsels op beide spronggewrichten aan de grootste Vlaamse private paardenkliniek. Bij afhalen na de ingreep zit de chirurg verveeld met het feit dat in één gewricht enkele fragmenten overgebleven zijn. Hij belooft deze tijdens een volgende ingreep, gratis te zullen verwijderen. Op het ontslagdocument wordt een gunstige prognose vooropgesteld. Korte tijd nadien echter is het paard minder fit. Het andere gewricht staat sterk gezwollen. De telefonisch geconsulteerde chirurg aanziet dit als normaal, doch het paard heeft hoge koorts. Uiteindelijk blijkt een gewrichtsinfectie aanwezig in dit 2^e gewricht. Het paard wordt op dezelfde kliniek verzorgd, mits een factuur die een veelvoud blijkt van de kost van de oorspronkelijke ingreep. Bij eerste opname in de kliniek werd een document ondertekend. Dit document meldde enkel het risico van de verdoving. Er werd bovendien achteraf één en ander bijgevuld ,zonder medeweten en goedkeuring van de paardenhouder, door medewerkers van de kliniek. Nergens werd melding gemaakt van de mogelijkheid fragmenten “te vergeten” of op het ontstaan van gewrichtsinfectie, en de mogelijke kosten hieraan verbonden. Het paard blijft kreupel op beide gewrichten. De dierenarts wordt verantwoordelijk gehouden, alleen al omwille van tekortkoming  in de informatieplicht…

Een gelegenheidsfokster vertrouwt haar merrie in vruchtbaarheidsbegeleiding toe aan een dierenarts. Tijdens het rectaal echografisch onderzoek, perforeert de dierenarts het rectum. Er gaan een paar uur verloren vooraleer de dierenarts beseft dat iets verkeerd liep. De normaal vereiste noodzakelijke eerste hulp om erger te voorkomen, werd niet of onvoldoende uitgevoerd. De eigenares was niet op de hoogte van het mogelijk optreden van deze fatale complicatie. De dierenarts werd verantwoordelijk geoordeeld omwille van de gebrekkige nazorg en het tekort komen in de informatieplicht.

Een klasse vol springpaard wordt behandeld voor een botletsel, opgelopen na een kwetsuur tijdens het springen. Het wordt behandeld met Doxycycline, een product eigenlijk niet geregistreerd voor paarden, doch steeds vaker gebruikt. Een in veterinaire kringen gekende bijwerking van dit antibioticum is het ontstaan van een niet te genezen diarree. De eigenaar wordt hierover niet ingelicht. Na 7 dagen ontwikkelt het paard inderdaad een darmstoornis, en overlijdt hieraan. De dierenarts wordt schuldig bevonden, wegens het niet informeren. De eigenaar heeft geen bewuste keuze kunnen maken, en er waren alternatieve antibiotica beschikbaar die véél minder bijwerkingen kennen.

Een dressuurpaard wordt aangeboden in een kliniek in het Franstalig landsgedeelte, met tandproblemen. Eén maaltand wordt verwijderd, en in de plaats wordt een tijdelijke plug aangebracht, tot het weefsel opgroeit. Bij ontslag en afhalen van het paard, vergeet de secretaresse te vermelden dat de plug dagelijks moet nagezien worden op loskomen. Na één maand toont het paard een kwalijk ruikende uitvloei uit één neusgat. Volgens de huisdierenarts blijkt deze te zijn ontstaan vanuit de sinus ,die volgepropt zit met voedselpartikels. Deze werden daarin gepropt vanuit de opening in de mond, waar de plug verdwenen is. De kliniek wordt verwittigd, doch deze reageren pas na 3 dagen. Noodgedwongen brengt de eigenaar zijn paard over naar een Vlaamse paardenkliniek. Enkele chirurgische ingrepen volgen, tot het de eigenaar zelfs twijfelt het paard te euthanaseren. De kosten lopen torenhoog op. De kliniek, die wel goed chirurgisch werk leverde, wordt verantwoordelijk gesteld wegens te kort komen aan de informatieplicht. De secretaresse diende te wijzen op dit gevaar, en er werd niet tijdig gereageerd op de noodoproep.

In een private paardenkliniek wordt een hengst aangeboden voor het verwijderen van OCD-fragmenten in twee kniegewrichten. De RX-opnames werden vooraf toegestuurd door de lokale dierenarts. Het paard wordt aangebracht door een chauffeur. Wanneer het twee dagen later afgehaald wordt, krijgt de eigenares te horen dat een volgende operatie te voorzien is. Er zou geen tijd meer over geweest zijn om het 2^e kniegewricht te opereren. Dit werd slechts deels opgeklaard. Er blijkt een spronggewricht geschoren te zijn. Ook dit werd (verkeerdelijk) “behandeld” in plaats van het 2^e kniegewricht. De dierenarts wordt verantwoordelijk geacht wegens te kort komen in zijn informatieplicht. Hij had immers vooraf dienen te verwittigen dat 2 operatieve ingrepen nodig waren.

Uit heel wat recente gerechtelijke dossiers blijkt dat rechters tegenwoordig héél zwaar tillen aan de informatieplicht, zeker in de menselijke geneeskunde , doch en quasi gelijklopend , ook steeds meer in de diergeneeskunde. Dezelfde tendens is reeds jaren merkbaar in paardendossiers in Frankrijk en Duitsland. En de Franse wetgeving, is net als de Belgische, gebaseerd op de “Code Napoléon”.

Wat houdt deze “informatieplicht” in ?

Een dierenarts heeft niet alleen de plicht zijn uiterste best te doen om de hem toevertrouwde opdracht tot een goed einde te brengen , hetgeen men omschrijft als de “inspanningsverplichting of -verbintenis”. Op hem rust ook de informatieplicht, welke als even belangrijk wordt beschouwd. De dierenarts moet op een heldere, vlot te begrijpen manier , uitleggen wat de ingreep inhoudt, welke alternatieven er eventueel bestaan, en wat de voor-of nadelen zijn van deze mogelijkheden. De mogelijke complicaties dienen overlopen te worden, met de daaraan verbonden gevolgen. Tenslotte dient de kostprijs van zowel de basisingreep, als de complicaties omschreven te worden. En bij voorkeur wordt dit beschreven, ondertekend, en in 2 exemplaren opgesteld, waarbij zowel de paardenhouder als de dierenarts een exemplaar ontvangt en bijhoudt.

Doch niet alleen de dierenarts heeft een informatieplicht. Deze is ook wederzijds. De eigenaar is verplicht alle mogelijke belangrijke informatie mee te delen, welke een invloed kunnen hebben op het verloop van de geplande ingreep :eerdere operatie, bestaande letsels, overgevoeligheden, enz..

Informed consent of geïnformeerde toestemming, een veiligheid voor iedereen.

Enkel als de eigenaar een degelijke uitleg heeft gekregen, kan die een bewuste, doordachte beslissing nemen. Dit  omschrijft men als een “geïnformeerde toestemming”, in het buitenland bekend als “informed consent”, “consentement informé” of “consentement éclairé”, “erklärte Einwilligung” - “erklärte Zustimmung” - “informierte Einwilligung” - “informierte Zustimmung”.Het is van belang als bescherming zowel voor de paardenhouder als de dierenarts of de dierenkliniek. Het is immers zo dat jonge dierenartsen vaak problemen ondervinden om zich te verzekeren voor beroepsaansprakelijkheid (de verzekering welke tussenkomt in schadevergoeding van de paardenhouder, indien blijkt dat de dierenarts verantwoordelijk is voor de veroorzaakte schade).Zelfs al zijn grotere klinieken verzekerd, dan nog blijken de verzekerde sommen vaak ontoereikend. Een toprenpaard, tevens goed verevend, is vaak miljoenen euro waard. De verzekering dekt echter slechts een fractie daarvan. Men gaat er van uit dat alles normaal verloopt, doch pas als het toch eens verkeerd loopt, en er vergoed dient te worden, komt men tot de vaststelling dat er onvoldoende dekking is. Dit probleem kon vooraf veilig voor alle betrokkenen opgelost zijn geweest , door het opstellen van een “informed consent”. Hierop informeert de kliniek de paardenhouder vooraf over de beperking van de verzekerde waarde. Acht de eigenaar zijn paard méér waard dan deze waarde, dan staat het hem vrij voor dit hoger bedrag een aanvullende levensverzekering te nemen, het risico te nemen, of af te zien van de ingreep. Op die manier ook kan de kliniek vermijden zelf financieel verantwoordelijk gesteld te worden voor het resterende bedrag, boven de verzekerde waarde, indien een fout weerhouden wordt.

Kosten, kosten, kosten…

Jammer genoeg ontstaat soms nog enigheid rond een schadegeval, en wordt de zaak aanhangig gemaakt voor de rechtbank. Dat betekent ook beroep doen op advocaten, zowel van de verzekeringsmaatschappij uit, als voor de schadelijdende paardenhouder. En wie reeds verwikkeld raakte in dergelijk geding, weet hoe lang dit kan duren, en wat dit kost. Vaak haakt men af omwille van de te verwachten kosten, niettegenstaande de schadelijder inderdaad het recht aan zijn kant heeft. Om toch de nodige bijstand te kunnen krijgen, bestaan vlotte en betaalbare oplossingen, o.a. onder de vorm van een rechtsbijstandsverzekering. Deze rechtsbijstandsverzekeraar betaalt voor U de kosten van de advocaat, doch ook van een eventueel aangestelde technische raadsman, in dit geval een dierenarts, gespecialiseerd in verzekeringsrecht. De taak van de technisch raadsman bestaat erin de zaak te onderzoeken, en allereerst te proberen beide partijen te verzoenen, hun duidend op hun rechten en plichten. Komt men niet tot de rede, worden verdere stappen gezet.  Héél regelmatig gaat een schadelijder ervan uit dat hij wel via zijn “familiale” polis rechtsbijstand kan genieten in dergelijke gevallen. Ook andere polissen hebben vaak een deel “rechtsbijstand” . Zelfs al bestaat zo’n aanvullende garantie bij één of andere polis, dan blijken deze toch al te vaak beperkt te zijn.

Contractuele en buitencontractuele aansprakelijkheid

Vooreerst komen deze rechtsbijstandsverzekeringen meestal enkel tussen bij “buitencontractuele aansprakelijkheid”. Bij schadegevallen dus, waar in feite géén contract bestaat tussen beide betrokken partijen. Zo bv. een jonge hengst die uitbreekt, bij de merries van de buurman terecht komt, en één van die merries ongewenst zwanger maakt. Tussen U en Uw buurman bestaat géén contract. Tussen U en de dierenarts bestaat wel een contract, hoewel dit niet noodzakelijk beschreven werd = contractuele aansprakelijkheid. De dierenarts aanvaardt de opdracht die hem wordt toevertrouwd, en de paardeneigenaar aanvaardt zijn verplichting te betalen voor de geleverde diensten. Een volgend probleem welke zich kan voordoen, kunnen we omschrijven als een belangenconflict. Als beide partijen verzekerd zijn bij dezelfde maatschappij BA, bestaat uiteraard de mogelijkheid dat deze maatschappij niet alle middelen zal uitputten, en zichzelf niet onnodig op kosten gaat jagen. Vandaar dat het aan te raden kan zijn een afzonderlijke rechtsbijstandsverzekering af te sluiten, die U  in iedere situatie, en eender welk geschil, contractueel dan wel buitencontractueel, met raad en daad, en vooral kosteloos, zal willen bijstaan. Enkele maatschappijen bieden vooral rechtsbijstand aan rond autogeschillen. Er zijn slechts enkele die vooral thuis zijn in de paardenwereld, en op maat gemaakte polissen aanbieden voor geschillen rond koop/verkoop, geschillen rond diergeneeskundige ingrepen, problemen rond paardenvervoer, bouw- en milieurvergunning problematiek, en wat al niet meer. Het is dan ook aan te raden hiervoor een geschikte makelaar aan te spreken, die thuis is in de ruime paardenwereld, en alle mogelijke gevaren en valkuilen ervan kent, en hiervoor een oplossing op maat kan aanbieden.

Dr.Peter CORTY                                                    

DIERENARTS-EXPERT

Diplom.Gerecht.Expert.RUG

Paarden

FEI-official vet nr.362

Equin.Gynaecolog.Begeleidingscentrum

          ”Ter Dieschoot”

Hoogstraat 30-32

B 8730 OEDELEM-BEERNEM

BELGIË

Tel. +32(0)50.78.15.32

Fax +32(0)50.79.09.29

E-Mail : peter.corty@telenet.be